Đái tháo đường là một bệnh chuyển hóa, nguyên nhân chủ yếu là do thiếu hoàn toàn hoặc không hoàn toàn chất insulin (hormon của tuyến tụy) trong máu. Đây là một loại bệnh rất hay gặp và gây nhiều biến chứng ở các cơ quan trong cơ thể. Vậy Mối liên quan giữa bệnh tiểu đường và insulin là gì?. Hãy cùng tìm hiểu nhé.
Tổng quan về bệnh tiểu đường
1/ Bệnh tiểu đường là gì?
Bệnh tiểu đường là một rối loạn mãn tính có những thuộc tính sau: Tăng glucose máu kết hợp với bất thường về chuyển hóa carbohydrate, lipid và thần kinh và các bệnh tim mạch do hậu quả của xơ vữa động mạch.
Tiểu đường có các thể bệnh khác nhau, thường gặp nhất là tiểu đường type 1 và tiểu đường type 2. Ngoài ra, còn có tiểu đường thai kỳ và thể bệnh chuyên biệt của đái tháo đường do các nguyên nhân khác.
2/ Insulin là gì?
Insulin là hormone ở tuyến tụy mà cơ thể chúng ta tạo ra để giữ mức đường huyết trong phạm vi bình thường. Nó được tạo ra bởi các tế bào beta trong tuyến tụy.
Công việc chính của Insulin là chuyển glucose từ máu của chúng ta vào các tế bào của cơ thể để tạo ra năng lượng. Nếu bạn không có đủ insulin, glucose sẽ tích tụ trong máu thay vì cung cấp năng lượng cho cơ thể.
Mối quan giữa bệnh tiểu đường và insulin
Bệnh tiểu đường xuất hiện khi cơ thể không sử dụng insulin một cách hợp lý hoặc không sản xuất đủ liều lượng cần thiết.
1/ Tiểu đường tuýp 1 với insulin
Tiểu đường tuýp 1 là một bệnh lý tự miễn do cơ thể không còn sản xuất ra insulin.
Bệnh tiểu đường loại 1 phát triển khi các tế bào của tuyến tụy ngừng sản xuất insulin một cachs hợp lý hoặc không sản xuất đủ liều lượng cần thiết. Thay vào đó, glucose tăng trong máu khiến một người trở nên cực kỳ không khỏe.
Bệnh tiểu đường loại 1 đe dọa tính mạng nếu không được thay thế insulin. Những người mắc bệnh tiểu đường loại 1 cần tiêm insulin cho đến hết đời.
Bệnh tiểu đường loại 1 thường xảy ra ở trẻ em và những người dưới 30 tuổi, nhưng nó có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi. Tình trạng này không phải do yếu tố lối sống. Nguyên nhân chính xác của nó không được biết nhưng nghiên cứu cho thấy một cái gì đó trong môi trường có thể kích hoạt nó ở một người có nguy cơ di truyền.
Hệ thống miễn dịch của cơ thể tấn công và phá hủy các tế bào beta của tuyến tụy sau khi người đó bị nhiễm virus vì họ thấy các tế bào là ngoại lai. Hầu hết những người được chẩn đoán mắc bệnh tiểu đường loại 1 không có thành viên gia đình mắc bệnh này.
2/ Tiểu đường tuýp 2 với insulin
Bệnh tiểu đường tuýp 2 phát triển khi tuyến tụy không sản sinh ra đủ insulin và insulin được tạo ra không hoạt động tốt như bình thường (còn được gọi là kháng insulin). Kết quả là lượng glucose trong cơ thể bắt đầu tăng cao hơn mức bình thường trong máu. Một nửa số người mắc bệnh tiểu đường loại 2 không biết họ có tình trạng này vì họ không có triệu chứng.
Bệnh tiểu đường loại 2 (từng được gọi là bệnh tiểu đường khởi phát ở người trưởng thành) ảnh hưởng đến 85 -90% với hầu hết những người mắc bệnh tiểu đường. Những người mắc bệnh tiểu đường loại 2 rất có khả năng cũng có người trong gia đình mắc bệnh này. Nó được coi là một điều kiện lối sống vì thừa cân và không hoạt động thể chất đủ làm tăng nguy cơ phát triển bệnh tiểu đường loại 2.
Khi được chẩn đoán lần đầu tiên, nhiều người mắc bệnh tiểu đường loại 2 có thể kiểm soát tình trạng của họ bằng chế độ ăn uống lành mạnh và tăng cường hoạt động thể chất.
Theo dõi đường huyết thường xuyên có thể là cần thiết để theo dõi hiệu quả của việc điều trị.
3/ Tiểu đường thai kỳ và insulin
Bệnh tiểu đường thai kỳ xảy ra ở khoảng 5 – 10% phụ nữ mang thai và thường biến mất sau khi sinh em bé. Phụ nữ bị tiểu đường thai kỳ có nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2 sau này.
Bệnh tiểu đường thai kỳ thường được quản lý bằng cách theo dõi lượng đường trong máu, gặp chuyên gia dinh dưỡng để được giúp đỡ với kế hoạch ăn uống lành mạnh và, nếu có thể, tham gia hoạt động thể chất thường xuyên. Một số phụ nữ có thể cần tiêm insulin trong thai kỳ để giúp kiểm soát lượng đường trong máu cho đến khi em bé chào đời.
Các loại insulin dùng trong việc điều trị bệnh tiểu đường
Insulin không có dạng thuốc uống mà phải được tiêm bằng ống tiêm, bút hay ống bơm insulin. Các loại insulin dùng trong việc điều trị bệnh tiểu đường bao gồm:
- Insulin tác dụng nhanh: Dạng insulin này bắt đầu có tác dụng khoảng 15 phút sau khi tiêm. Tác dụng của một lần tiêm có thể kéo dài từ 3 đến 5 giờ và bệnh nhân thường được tiêm trước khi ăn.
- Insulin tác dụng ngắn: Dạng insulin này bắt đầu có tác dụng khoảng 30 đến 60 phút sau khi tiêm và có thể kéo dài từ 5 đến 8 giờ. Giống như insulin tác dụng nhanh, dạng insulin này cũng được tiêm trước khi ăn.
- Insulin tác dụng kéo dài: Insulin tác dụng kéo dài chỉ đem lại hiệu quả sau một giờ tiêm nhưng lại có thể có tác dụng đến 26 giờ.
- Insulin tác dụng trung bình: Dạng insulin này bắt đầu có tác dụng sau 1 đến 3 giờ sau khi tiêm và có thể kéo dài từ 12 đến 16 giờ.
Quá trình tiêm Insulin
Insulin được tiêm dưới da và bác sĩ có thể hướng dẫn cách tiêm cho bệnh nhân. Bệnh nhân có thể tiêm insulin ở nhiều bộ phận khác nhau trên cơ thể như đùi hay bụng dưới. Tuyệt đối không tiên insulin trong bán kính 5cm tính từ rốn.
Tùy vào mỗi đối tượng sẽ có các phương pháp chữa trị tiểu đường khác nhau. Bác sĩ có thể yêu cầu tiêm insulin 60 phút trước khi ăn.
Lượng insulin cần tiêm mỗi ngày phụ thuộc vào nhiều yếu tố như chế độ ăn uống, mức độ vận động thể chất và mức độ nghiêm trọng của bệnh tiểu đường. Một vài bệnh nhân chỉ cần tiêm insulin 1 lần một ngày trong khi những người khác lại cần từ 3 đến 4 lần. Bác sĩ cũng có thể kết hợp sử dụng insulin tác dụng nhanh và insulin tác dụng kéo dài nếu cần.
Insulin có ý nghĩa quan trọng trong việc kiểm soát và điều trị bệnh tiểu đường. Tuy nhiên, cách tốt nhất để điều trị bệnh tiểu đường là thực hiện chế độ dinh dưỡng và luyện tập phù hợp để kiểm soát bệnh tiểu đường.
Hiện nay, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec cung cấp gói Sàng lọc đái tháo đường – rối loạn mỡ máu dành cho khách hàng có dấu hiệu của bệnh tiểu đường, đái tháo đường type 2 nhằm mục đích chẩn đoán, sàng lọc bệnh lý dựa trên các xét nghiệm định lượng trong máu, áp dụng nghiệm pháp dung đường uống (đối với khách hàng có kết quả đường máu lúc đói nghi ngờ)……Từ đó, bác sĩ sẽ có kết luận và đưa ra lời khuyên phòng tránh bệnh cũng như liệu pháp điều trị thích hợp, khoa học đối với bệnh nhân.
Nguồn tham khảo: vinmec.com
